پیامبر ما ریز کارهای روزانهاش چه بوده؟ دقیقاً چه کارهایی انجام میداده؟ و کارها را دقیقاً چگونه انجام میداده؟
چه میخورده؟ چگونه میخورده؟ کجا میرفته؟ چطور میرفته؟...
اینهایی که میگویم کجا پیدا میشوند؟
سید و مولای ما، حضرت سجاد علیهالسلام در حدیثی میفرمایند: ما در کودکی همانگونه که سورهای از قرآن را میآموختیم، آداب و سنن رسول خدا صلوات الله علیه را در زندگی و جنگ میآموختیم.
این حدیث روشنکنندهی مطلبی است که وقتی امامان معصوم ما، سنتهای رسول خدا را میآموختند، ما هم قطعاً باید آنها را بیاموزیم. اهمیت یادگیری سنن رسول خدا را بیشتر باز کنم؟
در سورهی احزاب، آیهی 21: همانا رفتار پیامبر، برای شما الگویی نیکو میباشد.1
در حدیثی حضرت امیرالمؤمنین میفرمایند: هر کس خود را به آداب الاهی بیاراید، خداوند او را به رستگاری جاودانی خواهد رساند.
امام صادق علیهالسلام: من خوش نمیدارم انسانی را که بمیرد، در حالی که بخشی از سنت پیامبر را عمل نکرده باشد!
حتماً میخواهید بگویید منظور از «سنت رسول خدا» چیست؟ خیلی خوب است که از این سؤالها میپرسید! با چند مثال متوجه میشوید.
مثلاً اینکه رسول خدا از هیچ مجلسی گرچه کوتاه بر نمیخاست، مگر بیست و پنج بار استغفار میفرمود.
یا اینکه موسی بن عمران میگوید به امام رضا علیهالسلام عرض کردم؛ فدایت شوم، مردم روایت میکنند که پیامبر هنگامی که از راهی میرفت، از راهی غیر از آن بر میگشت، آیا اینگونه بود؟ امام پاسخ دادند؛ بله، و من نیز بارها این کار را کردهام. سپس به من فرمود؛ و بدان که این کار برایت روزی آور تر است.
یا این: امام صادق علیهالسلام فرمود؛ هرگاه پیامبر با کسی مینشست، تا او بر نمیخاست ایشان از جا بر نمیخاست.
پس با این حساب این سخنان دوست داشتنی را کجا باید گیر بیاورید؟ در کتاب «سنن النبی»2 نوشتهی علامه طباطبایی.
علامه در ابتدای این کتاب مینویسند: تخلق به اخلاق پیامبر و مزین کردن کارها به ظاهر و باطن سنت نبوی، کمال نهایی و غایت آرزوی یک مسلمان است و سعادت دنیا و آخرت را در پی دارد.
خب اینجا لازم است یکی از کتابهای معروف و مورد لزوم دیگر در زمینهی آداب و اخلاق اسلامی که از آن به عنوان آیین زندگی یا رسالهی زندگی یاد میکنند را معرفی کنم و آن «حلیة المتقین»3 اثر علامهی مجلسی است.
این کتاب را لازم است هر شیعهای بخواند تا به تفصیل در جریان آداب اسلامی قرار گیرد و همواره بزرگان دین ما به دستورات این کتاب توجهات ویژهای داشتهاند که عمل به دستورات آن موجب خیر و برکات فراوانی در زندگی خواهد شد. بعضی از فصول آن عبارتند از: در آداب لباس پوشیدن – در آداب خوردن و آشامیدن – در آداب معاشرت مؤمنان و حقوق و اصناف ایشان – در آداب حمام رفتن و...
نگاه که کنید خیلی راحت میفهمید که دانستن این مطالب از ابتدائیات زندگی است و کسی هم خیلی از این حرفها به شما نگفته، در حالی که شما باید اینها را حداقل از اوایل نوجوانی فرا میگرفتهاید!
احساس نمیکنید خواندن این کتب برایمان واجبتر بوده از خیلی مطالعات دیگر؟
------------------------------------------------1- لَّقَدْ کاَنَ لَکُمْ فىِ رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن کاَنَ یَرْجُواْ اللَّهَ وَ الْیَوْمَ الاَخِرَ وَ ذَکَرَ اللَّهَ کَثِیرًا
2- سنن النبی، علامه طباطبایی، ترجمهی حامد رحمت کاشانی، انتشارات پیام عدالت
تلفن: 02166410849 - 02166498326
3- حلیة المتقین، علامه محمد باقر مجلسی، انتشارات سُرور، تلفن: 02517736810